Anh chàng kỳ cục

***

Một hôm, tôi lại bắt gặp anh Thang đang lúi húi ở góc hiên nhà. Đã hai mươi năm trôi qua kể từ ngày tôi vào lớp một, tóc anh đã điểm bạc, trên gương mặt xanh xao hiện lên vài nếp nhăn, chỉ đôi mắt vẫn rực sáng bởi niềm đam mê khám phá khoa học không gì có thể dập tắt. Còn tôi đã qua tuổi hai nhăm, cũng một lần yêu mà không thành, người ấy phản bội và đã đi xa.

Lòng tôi trống trải biết bao! Từ lâu tôi kính trọng anh như một người anh trai, như hình mẫu một vị thánh tử vì đạo. Cũng có khi tự hỏi: Anh chưa hề biết đến dư vị ngọt ngào của tình yêu chăng? Và bao năm anh vẫn chỉ coi tôi như con bé chíp hôi thôi? Với anh, bom đạn, bệnh tật, đói rét ở chiến trường vẫn không thể lấy đi trong anh cái hồn nhiên, vô tư con trẻ thuở nào.

Tôi sang thăm anh. Vẫn chỉ là cái "chủ đề" ấy. Anh nói:

- Em có còn nhớ chương trình cơ kết cấu năm thứ hai của Trường Đại học Kỹ thuật không? Chắc quên rồi chứ gì. Học là để quên đi mà. Anh thì trong những ngày ở trại điều dưỡng đã biết thêm nhiều điều thú vị nữa từ cuốn giáo trình em đã học đấy. Không chỉ có bài toán biên tay quay đâu. Mà bài toán đó coi như đã giải xong, được vào sách giáo khoa rồi. Hiện anh đang đi vào một bài toán khác cũng của cơ kết cấu. Mấy ngày nay anh tìm cách dựng mô hình mô phỏng bài toán "thanh cứng - dây mềm".

Ôi, cái anh chàng kỳ cục nhất thế gian này! Tôi chỉ còn biết lẳng lặng mà nghe thôi. Anh cầm bản vẽ trên giấy croki khổ lớn, định giảng giải tiếp, bỗng mặt biến sắc, tái nhợt, mồ hôi tóa đầm đìa trên trán. Cơ chừng anh sắp gục. Tôi vội đỡ anh vào nhà. Anh chỉ hộp thuốc để trong tủ. Tôi lấy ra cho anh uống, được một lúc anh nằm xuống giường, ngủ thiêm thiếp. Đúng lúc bà cụ

Thang đi chợ về. Bà hiểu ngay sự tình, bảo tôi:

- Từ ngày về đã mấy lần thế này rồi cháu ạ.

- Sao bác không khuyên anh ấy đừng làm việc đầu óc nữa, hao tổn sức lực lắm.

- Khuyên thế nào được - Bà nói - Nó bảo cả đời con còn có thú vui này.

Bà âu sầu nhìn anh, lấy khăn chấm mồ hôi trên cái trán rộng bướng bỉnh, quay sang tôi tiếp tục than phiền:

- Có mấy ông ở viện nghiên cứu gì ấy của quân đội đến chơi, đã chẳng gàn, lại còn khích lệ em nó. Người ta cũng tốt, nhưng phải chiếu cố em nó thương tật nặng thế này chứ.

Tôi và bà nói chuyện được một lúc thì anh choàng mở mắt. Ngơ ngác giây lát, anh bảo tôi đỡ ngồi tựa lưng vào tường. Bà mẹ trách:

- Con cứ làm quá sức, hôm nay không có em nó ở đây thì khốn đấy.

- Mẹ đừng lo - Anh cười lấy lòng mẹ - Sức khỏe con dạo này tốt hơn hồi ở trại nhiều đấy.

Rồi anh bảo tôi mở cái tủ con lấy ra tập giấy đánh vi tính khá dày bằng tiếng Anh. Anh nói, nét mặt đã phần nào tỉnh táo hơn:

- Cậu bạn giúp dịch những nghiên cứu của anh ra tiếng Anh. Nó bảo bụt chùa nhà không thiêng, cứ gửi công trình ra nước ngoài giám định đúng sai. Thú thật với em, chờ đợi họ trả lời cũng hồi hộp như buổi đầu được cầm tay người yêu ấy...

Nói đến đây anh bỗng dừng lại, nhìn tôi lộ vẻ bối rối bởi lời nói lỡ ấy. Tôi cũng chỉ biết cười, vội lảng sang "vấn đề" khác:

- Anh có định đi nghỉ mát ở Sầm Sơn đợt này không đấy?

Anh gật gật. Tôi liền giao hẹn:

- Mẹ và anh đi, có thể em cũng ké theo đấy.

Anh cười tươi, giơ tay bắt tay tôi như một lời khẳng định: Tất cả sẽ cùng đi. Vậy mà chỉ ít phút sau đó, anh vẫn bị "nghiệp chướng" chi phối. Giọng điệu thật hào hứng, anh bảo tôi:

- Em đừng nghĩ anh cố đấm ăn xôi nhé. Hằng ngày giải bài toán này nọ, vẫn chỉ là thú chơi thôi mà. Biết đâu lại có ích. Em biết không, nếu công thức tính mới của anh mà được thừa nhận, thì khi ứng dụng vào thiết kế công trình, tiết kiệm được khối vật tư, nguyên liệu đấy...

Bà cụ ngồi bên cứ mấy lần nhấm nháy, ngầm bảo tôi phải nhanh chóng cắt "cơn nghiền" của anh. Tôi nói chen vào:

- Cho em mượn về đọc thử.

- Em dùng tiếng Anh tốt hử?

- Tàm tạm thôi ạ.

***

Thế rồi công việc bù đầu ở nhà máy, tập tài liệu của anh vẫn để đấy, chưa biết lúc nào đọc được. Lại có cuộc đi công tác dài ngày ở phía Nam. Hôm nay trên đường trở về nhà, mới đến đầu phố tôi nghe tin sét đánh: Anh Thang mất đã mấy ngày nay rồi!

Tai như ù đặc, tôi đâm bổ vào nhà anh.

Hôm nay làm lễ cúng ba ngày. Bàn thờ để giữa nhà, hương khói nghi ngút. Bức ảnh trên bàn thờ cứ thấp thoáng trong làn khói hư ảo, ánh mắt anh đang nhìn tôi như nhắn nhe điều gì. Anh chàng kỳ cục của tôi ơi! Giờ đã nằm dưới ba thước đất, anh có còn biết chuyện gì đã xảy ra trên cõi đời này nữa không?

Rằng, vẫn có một cô bé chíp hôi từ lâu thầm mong nhớ anh, thầm yêu anh và vẫn cố chờ đợi một phép mầu nào đó đến với hai người...

Phạm Quang Đẩu